އެއްފަސްކުރުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެއް

އާބާދީ އާއި ތަރައްގީ އެއްފަސްކުރުމުގެ ވާހަކަ ދައްކާތާ މިހާރު އެތައް އަހަރެއް ވެއްޖެއެވެ. އެއްފަސްކުރުމަކީ މުހިއްމު ކަމެއް ކަމަށް ކޮންމެ ސަރުކާރަކުން ވެސް ބުނާ ކަމެކެވެ. ނަމަވެސް އަބަދުވެސް އެއީ “ތޮޅި ވާހަކަ” އަށް އޮންނަނީ ވެފައެވެ. ގިނަ ރަށްތަކެއްގައި މަދު މީސްކޮޅެއް އުޅެން ޖެހުމަކީ ތަރައްގީ އަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ހުރަސްކަން އެންމެން ގަބޫލުކުރެ އެވެ. ނަމަވެސް މައްސަލައަކީ އާބާދީ އާއި ތަރައްގީ އެއްފަސްކުރުން ހަގީގަތަކަށް ހެދޭވަރު ހިތްވަރެއް އެއްވެސް ސަރުކާރެއް ނެތުމެވެ.

ރާއްޖޭގެ ކޮންމެ ރަށެއްގައި އާބާދީއާ ނުބައްދަލު ބޮޑެތި ހޮސްޕިޓަލްތަކާއި ސްކޫލުތަކާއި ބަނދަރުތަކެއް ގާއިމު ކުރުމަކީ އެއްވެސް ސަރުކާރަކަށް ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. ކުރިޔަސް އެއީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫންކަން ޔަގީނެވެ. އެވާނީ ދައުލަތުގެ މާއްލިއްޔާއިން ކުރެވޭ ބޮޑު އިސްރާފަކަށެވެ.

ގިނަ ރައްޔިތުންތަކަކަށް އެންމެ ފަސޭހައިން ހިދުމަތްތައް ތަފާތު ނުކޮށް ދެވޭނީ އެއްފަސްކޮށްގެން ކަމީ ގަބޫލުކުރަންޖެހޭ ހަގީގަތެކެވެ. ރާއްޖޭގެ މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްތަކުގެ ތެރެއިން 65 އިންސައްތަ ރަށަކީ 500 އަށް ވުރެ ކުޑަ އާބާދީއެއް އޮންނަ ރަށްރަށެވެ. މިވަރުގެ ކުދި އާބާދީތަކުގައި މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ޕްރޮޖެކްޓްތައް ހިނގުމަކީ ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ.

އޭގެ ބަދަލުގައި ރާއްޖޭގެ ބިންބޮޑެތި ނުވަތަ ވަސީލަތްތައް ގިނަ ތަރައްގީގެ މަލަމަތި ފެންނަ ރަށްތަކަށް ކުދި އާބާދީތަކުން މީހުން ގެނެސްގެން އެއްފަސްކުރަންޖެހެ އެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން އިގްތިސާދީ ގޮތުންނާއި އިޖްތިމާއީ ގޮތުން އެ ސަރަހައްދެއް ކުރިއަރާނެ އެވެ. އަދި ސަރުކާރުތަކުން ރައްޔިތުންނަށް ދެމުންދާ ހިދުމަތްތައް ހަމަހަމަ ކަމާއެކު ރައްޔިތުންނަށް ދެވޭނެ ކަމީ ކަށަވަރުވާ ކަމެކެވެ.

މިސާލަކަށް ކުޅުދުއްފުށި، ފުވައްމުލަށް، އައްޑޫ، ގަން ފަދަ ބިން ބޮޑެތި ވަސީލަތްތައް ގިނަ ސަރަހައްދުތަކަށް އާބާދީ އާއި ތަރައްގީ އެއްފަސްކުރެވިދާނެ އެވެ. އޭރުން މާލެ ތޮއްޖެހުން ކުޑަވެ، މާލެއަށް “ލުއި” ވެގެންދާނެ އެވެ.

އެއްފަސްކުރާ ބެހޭ ގޮތުން “ކުޅުދުއްފުށި އޮންލައިނާ” ވާހަކަ ދައްކަވަމުން ހދ. އަތޮޅު ކައުންސިލްގެ ރައީސް އާދަމް ނާސިރު ވިދާޅުވީ ކުދި އާބާދީތަކުގައި ދިރިއުޅޭ ފަރާތައް ބޮޑެތި އާބާދީތަކަށް ގެނައުމަށް ހިންގާ “އެއްފަސް” ސިޔާސަތަށް އެކައުންސިލް ފުރިހަމައަށް ދާއިދުކުރާ ކަމަށެވެ.

އޭނާ ވިދާޅުވާގޮތުގައި ހދ އަތޮޅުގެ ފިނޭ، ހިރިމަރަދޫ، ނާވައިދޫ، އަދި ކުރިނބީ ރައްޔިތުން އަތޮޅުގެ އެހެން ރަށްތަކަށް ބަދަލުކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އެރަށްތަކުގައި ދިރިއުޅެމުން ދަނީ 500 ވުރެވެސް ކުޑަ އާބާދީއެއް ކަމުން ކުޅުދުއްފުށި، ހަނިމާދޫ އަދި ނޮޅިވަރަންފަރަށް އެއާބާދީތައް އެއްފަސްކުރަންޖެހޭ ކަމަށެވެ. ނާސިރު ވިދާޅުވީ އެރަށްތަކަށް އޮތް އެންމެ ރަގަޅު “އޮޕްޝަނަކީ” ކޮބާތޯ ބަލަމުންދާ ކަމަށެވެ.

އާދަމް ނާސިރު ވިދާޅުވިގޮތުގައި އެއްފަސްކުރާއިރު ސަރުކާރުން މިހާރު ގެންގުޅޭ ޕްލޭނަށް ވުރެ ރަގަޅު ސްރެޖެޓިކް ޕްލޭނެއް ގެންގުޅެން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އަދި އެއްފަސްކުރެވެން ޖެހޭނީ ހަރުދަނާ ސިޔާސަތުތަކެއްގެ ތެރެއިން ކަމަށްވެސް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ. އަދި އެކަމާ ބެހޭގޮތުން ސަރުކާރާ ނުރަސްމީކޮށް ވާހަކަދައްކާފައިވާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.

އެއްފަސްކުރަން ބޭނުންވާ ސަރަހައްދެއް ނަމަ އެއީ އިގުތިސާދީ ގޮތުން ވެސް ފުދުންތެރި ސަރަހައްދަކަށް ވާން ޖެހޭ ކަމަށާއި އަދި އެކަން ދެމެހެއްޓޭނެ ގޮތަކަށް ހުރިހާ ކަމެއް ރޭވުން މުހިންމު ކަމަށް އަތޮޅު ކައުންސިލްގެ ރައީސް ވިދާޅުވި އެވެ.

އިގުތިސާދީ ތަޖުރިބާކާރުން ވިދާޅުވީގޮތުގައި އެއްފަސްކުރެވޭނީ އިގުތިސާދީ ހަރަކާތްތައް ގިނަވެގެންނެވެ. އިގްތިސާދީ އިންޖީނު ހިންގާލުމަށްޓަކައި ރަނގަޅު އާބާދީއެއް އޮތުމަކީ އެންމެ މުހިއްމު އެއްކަމެވެ. ރަނގަޅު އާބާދީއެއް އޮވެއްޖެނަމަ ވިޔަފާރިތަކާއި ރެސްޓޯރަންޓްތައް ހިނގައިގަނެއެވެ. ބޮޑު އާބާދީއެއް އޮވެއްޖެނަމަ އެތަނަށް ފެންވަރު ރަނގަޅު ތައުލީމާއި ސިއްހީ ހިދުމަތް ގެނައުމަށް ސަރުކާރަށް ވެސް މަޖުބޫރުވެގެން ދެއެވެ. އެއްފަސްކުރެވިއްޖެ ނަމަ ތައުލީމާއި ސިއްހަތާއި ވިޔަފާރިއާއެކު އިގުތިސާދުގެ ދުވެލި ބާރުވެގެން ދާނެއެވެ. ރައްޔިތުންގެ ފުދުންތެރިކަން އިތުރުވެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު މަތިވެގެންދެއެވެ.